Pracownia Układu Oddechowego

Jest to diagnostyczne badanie układu oddechowego,  wykonywane obecnie za pomocą bronchofiberoskopu, specjalnego urządzenia wprowadzonego przez nos lub usta do dolnych dróg oddechowych. Zabieg polega na wziernikowaniu tchawicy i oskrzeli. Najczęściej wykonuje się go
w celach diagnostycznych, gównie rozpoznania ewentualnego procesu nowotworowego i posiewu wydzieliny w kierunku zakażenia bakteriologicznego lub grzybów, ale niekiedy również ze wskazań terapeutycznych (usunięcia ciała obcego, odessanie zalegającej wydzieliny). Badanie wykonuje się
w znieczuleniu miejscowym stosując roztwór Lidocainy. Aparat wprowadza się u pacjenta leżącego na wznak lub w pozycji siedzącej.

Diagnostyka

Badanie służy wyjaśnieniu przyczyny pewnych obiawów chorobowych (kaszel, krwioplucie, itp.)
i stanowi cenne uzupełnienie badania radiologicznego klatki piersiowej. Bronchoskopia umożliwia lekarzowi obejrzenie strun głosowych, tchawicy, oskrzeli głównych i ich rozgałęzień wewnątrz płuc
w celu rozpoznania zmian chorobowych oraz pobrania wycinków tkanki do badania histopatologicznego z miejsc podejrzanych o zmiany chorobowe, czy też wydzieliny do badania (bakteriologicznego i cytologicznego) na obecność bakterii (np. prątków gruźlicy), grzybów lub komórek nowotworowych. Badanie takie służy wczesnemu rozpoznaniu chorób układu oddechowego i ustaleniu sposobu leczenia.

Wykonywane zabiegi lecznicze

Wziernikowe drzewa oskrzelowego może służyć do wykonania niektórych zabiegów terapeutycznych np. miejscowego podania leku, usunięcia obcego ciała, odessania zalegającej wydzieliny oskrzelowej (czopów). Niejednokrotnie są to zabiegi ratujące życie.

Lekarze wykonujący badania bronchoskopii w Dziale Endoskopii:

lek. med. – Jan Juchacki.
lek. med – Jolanta Paszkiewicz
lek. med. – Beata Misztal
lek. med. – Krzysztof Lis
lek. med. – Mirosława Paździerz
lek. med. – Youssef Sleiman
lek. med. – Mariola Myszkowska
lek. med. – Dorota Białek
dr n. med. – Grzegorz Garbas
lek. med. -Leszek Herjan
lek. med – Arkadiusz Gębski
lek. med. – Tomasz Kossak
lek. med. – Aleksandra Czarnecka

EBUS

Przezoskrzelowa aspiracyjna biopsja igłowa wykonywana pod kontrolą ultrasonografii wewnątrzoskrzelowej w czasie rzeczywistym (EBUS – TBNA) jest to najnowsza technika wykonywania biopsji powiększonych węzłów chłonnych śródpiersia, wnęki, węzłów międzypłatowych płuca oraz guzów płuc i śródpiersia.

Diagnostyka

Badanie EBUS pozwala na bardzo dokładną lokalizację zewnątrz – oskrzelowych, w tym naczyń (także dzięki zastosowaniu funkcji power doppler), miąższu płucnego, a przede wszystkim węzłów chłonnych.

Wykonanie biopsji pod kontrolą EBUS z zastosowaniem igieł o zmiennej długości 10-40 mm pozwala na dotarcie do zmian położonych w większej odległpości od ściany oskrzela.

Metoda EBUS pozwala również ocenić charakter zmian w węzłach chłonnych. Węzły o różnej wielkości, kiperechogeniczne, o nieostrych granicach i wydłużonym kształcie mogą sugerować tło zapalne, natomiast węzły chłonne o średnicy większej niż 10mm, dobrze ograniczone, jednorodne
i hipoechogeniczne świadczą raczej o ich przerzutowym charakterze. Pozwala również ustalić rozpoznanie zmian guzowatych, które znajdują się w zasięgu badania.

Ultrasonografia wewnątrzoskrzelowa ocenia również rozległość i naciekanie sąsiadujących narządów i naczyń, różnicując te struktury lepiej niż TK naciek nowotworowy ściany oskrzeli od ucisku z zewnątrz przez guz. Może odgrywać dużą rolę we wczesnej postaci raka płuca, gdyż za jej pomocą można oceniać naciekanie chrząstki i głębszych warstw ściany oskrzeli.

Guzki obwodowe w ultrasonografie wewnątrzoskrzelowym są dobrze widoczne z powodu ostrych granic wywołanych silnym echem z sąsiadującej zwykle niedodmy. W innych przypadkach guz otoczony jest strefą hipoechogeniczną mas martwiczych.

Lekarze wykonujący badania EBUS w Dziale Endoskopii:

dr n. med. – Grzegorz Garbas
lek. med. – Leszek Herjan

Ultrasonografia endoskopowa (EUS, endosonografia)

Metoda badania przewodu pokarmowego łącząca ocenę endoskopową i ultrasonograficzną. Za pomocą specjalnego endoskopu wyposażonego w głowicę USG wykonuje się badanie wnętrza przewodu pokarmowego, jego ścian i sąsiadujących narządów. EUS umożliwia obrazowanie ściany przewodu pokarmowego i narządów przylegających do przełyku, żołądka, dwunastnicy oraz odbytnicy. Podczas badania można wykonać również zabiegi diagnostyczne i terapeutyczne, takie jak drenaż torbieli trzustki czy biopsja zmian w trzustce.

Diagnostyka Ultrasonografia endoskopowa jest przydatna w diagnostyce chorób trzustki, takich jak drobne zmiany ogniskowe, guzy trzustki 
i przewlekłe zapalenie trzustki Oprócz chorób trzustki, ultrasonografia endoskopowa wykorzystywana jest także w ocenie miejscowego zaawansowania nowotworów przewodu pokarmowego, m.in. głębokości naciekania ścian przełyku czy żołądka. Ma to ogromne znaczenie 
w planowaniu leczenia nowotworów, m.in. kwalifikacji do leczenia poprzedzającego operację, do leczenia endoskopowego, a także w dyskwalifikacji z leczenia chirurgicznego. Możliwość wykonania biopsji zmian ogniskowych znacznie zwiększa skuteczność diagnostyki. Kolejnymi wskazaniami do ultrasonografii endoskopowej są zmiany podśluzówkowe przewodu pokarmowego i kamica dróg żółciowych.

Ocenie w ultrasonografii endoskopowej mogą podlegać także takie struktury, jak narządy znajdujące się w śródpiersiu tylnym (guzy, węzły chłonne, naczynia krwionośne), pęcherzyk żółciowy, wątroba, śledziona, lewe nadnercze i okolice odbytnicy.

Oprócz badań diagnostycznych EUS daje możliwość wykonania zabiegów, m.in.:

• drenażu torbieli trzustki i okołotrzustkowych zbiorników płynu oraz dróg żółciowych;
• neurolizy splotu trzewnego (w ramach leczenia bólu u chorych z chorobami trzustki);
• uwypuklenia ściany przewodu pokarmowego;
• różnicowanie impresji z zewnątrz i zmian podśluzówkowych;
• ocena guzów podśluzówkowych z kwalifikacją do ich leczenia;
• nieprawidłowości ściany przewodu pokarmowego: pogrubiałe fałdy, podejrzenie żylaków żołądka i innych zmian naczyniowych, nietypowe zmiany polipowante, podjrzenie zmian npl bez potwierdzenia w badaniu hist.-pat. zarówno górnego jak i dystalnego odcinka przewodu pokarmowego;
• ocena stopnia zaawansowania nowotworów przewodu pokarmowego przed planowanym leczeniem;

Lekarze wykonujący badania EUS w Dziale Endoskopii:

dr n. med. – Grzegorz Garbas
lek. med – Leszek Hejran