Gruźlica to jedna z najstarszych i najbardziej znanych chorób zakaźnych, która wciąż stanowi globalny problem zdrowotny. Na świecie co roku choruje na nią około 10 milionów ludzi, a w Polsce wskaźnik zachorowań wynosi 10 na 100 tysięcy mieszkańców. Jak ją rozpoznać, skutecznie leczyć i dlaczego profilaktyka odgrywa kluczową rolę? W ramach trwających od 1 do 10 grudnia Dni Walki z Gruźlicą i Chorobami Płuc opowiadają o tym eksperci z Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Św. Rafała w Czerwonej Górze.
w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Czerwonej Górze.
Jak rozpoznać gruźlicę?
Gruźlica wywoływana jest przez prątka gruźlicy, bakterię odkrytą przez Roberta Kocha. Choć dostęp do badań diagnostycznych i skutecznych leków znacznie poprawił rokowania pacjentów, kluczowe jest wczesne rozpoznanie.
– Najbardziej charakterystycznymi objawami gruźlicy są przewlekły kaszel trwający dłużej niż trzy tygodnie, krwioplucie, duszność, utrata masy ciała oraz ogólne osłabienie. W niektórych przypadkach mogą wystąpić bóle w klatce piersiowej” – wyjaśnia Mirosława Paździerz, kierownik Oddziału II Chorób Płuc i Gruźlicy w szpitalu w Czerwonej Górze. – Każda osoba z takimi objawami powinna zgłosić się do lekarza, który zleci badanie RTG klatki piersiowej – podstawowe narzędzie w diagnozowaniu tej choroby – dodaje.
Leczenie gruźlicy: skuteczne, ale wymagające
Leczenie gruźlicy to proces złożony, ale możliwy do przeprowadzenia z powodzeniem. Standardowa terapia trwa sześć miesięcy i obejmuje dwie fazy – intensywną i podtrzymującą.
– W naszym szpitalu pacjenci spędzają zwykle pierwsze dwa miesiące w warunkach szpitalnych, gdzie podajemy im intensywną terapię antybiotykową. Po odprątkowaniu, czyli ustąpieniu zakaźności, dalsze leczenie kontynuowane jest ambulatoryjnie. W przypadkach gruźlicy wielolekoopornej, która dawniej wymagała nawet dwuletniego leczenia, obecnie dzięki wprowadzeniu nowych, skutecznych leków można skrócić czas leczenia do 6 miesięcy – mówi lekarz Mirosława Paździerz.
W 2023 roku w szpitalu w Czerwonej Górze leczono 188 pacjentów z gruźlicą. Aktualnie hospitalizowanych jest w szpitalu ok. 20 osób, głównie mężczyzn w wieku od 40 do 70 lat.
Profilaktyka – klucz do zdrowia
Choć gruźlica jest uleczalna, najlepszym sposobem na ograniczenie liczby zachorowań jest profilaktyka. W Polsce noworodki są szczepione przeciwko gruźlicy, co znacznie zmniejsza ryzyko ciężkich powikłań.
– Szczepienie nie zapobiega zachorowaniu, ale chroni przed ciężkimi postaciami, takimi jak gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Ważne jest także regularne wykonywanie badań przesiewowych, takich jak RTG klatki piersiowej. Osoby dorosłe, szczególnie te z grup ryzyka, powinny wykonywać to badanie co dwa lata – podkreśla lekarz Mirosława Paździerz.
Kluczowe znaczenie ma także unikanie czynników ryzyka, takich jak nałogi, niedożywienie . Dbałość o higienę, właściwą dietę i zdrowy tryb życia może znacząco poprawić odporność organizmu i zmniejszyć ryzyko zachorowania. Należy również pamiętać, że długotrwałe leczenie immunosupresyjne innych chorób oraz leczenie biologiczne niesie ryzyko rozwoju gruźlicy.
Wyjątkowe możliwości szpitala w Czerwonej Górze
Szpital w Czerwonej Górze to jeden z najważniejszych ośrodków leczenia chorób płuc w Polsce. Dysponuje 30 łóżkami zakaźnymi przeznaczonymi dla pacjentów z gruźlicą, a dzięki nowoczesnym metodom diagnostyki i leczenia zapewnia kompleksową opiekę.
– Naszym celem jest nie tylko leczenie, ale także edukacja pacjentów i społeczeństwa na temat chorób płuc. Zachęcam wszystkich do udziału w Dniach Walki z Gruźlicą i Chorobami Płuc, które odbywają się od 1 do 10 grudnia. To doskonała okazja, aby dowiedzieć się więcej o profilaktyce i leczeniu – lekarz podkreśla Mirosława Paździerz.
Gruźlica to choroba, która wciąż zbiera żniwo, ale odpowiednia profilaktyka i szybkie wdrożenie leczenia mogą znacząco zmniejszyć jej skutki. Pamiętajmy o badaniach, zdrowym stylu życia i dbajmy o odporność – nasze zdrowie jest tego warte.
